Abstract
The aim of the theoretical analysis is to define the connections and dependencies between the rationality of decisions made and personality determinants, in this case the construct of being good to oneself. The achievement of the intended goals was based on a systematic review of the literature on the subject, referring to the results of foreign and domestic empirical research, mainly in the field of social sciences and philosophy. The implementation of the theoretical goal complements the research gap that comes from the fact of inflation in the field of self-compassion and praxeological leadership, and their mutual functional connections. The practical usefulness of the conducted analysis is an interesting and solid contribution to asking research questions and planning further research on the participation of personality factors in decision-making processes in leadership.As a result of the critical analysis, a concept of praxeological leadership was presented, which highlighted the role and importance of self-compassion, indicating the positive and negative aspects of the analyzed correlation in the decision-making process in management and leadership.
References
Abaci, R., Arda, D. (2013). Relationship between self-compassion and job satisfaction in white collar workers. “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, 106.
Ajdukiewicz, K. (2004). Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Kety–Warszawa: Antyk-Aletheia.
Allen, A.B., Goldwasser, E.R., Leary, M.R. (2012). Self-compassion and well-being among older adults. “Self and Identity”, 11.
Amsterdamski, S. (1994). Refleksje o nauce i racjonalności [In:] Tertium non datur?. Warszawa.
Atkins, P.W., Parker, S.K. (2012). Understanding Individual Compassion in Organizations: The Role of Appraisals and Psychological Flexibility. “Academy of Management Review”, 37, 4.
Baer, R.A., Lykins, E.L.B., Peters, J.R. (2012). Mindfulness and self-compassion as predictors of psychological wellbeing in long-term meditators and matched nonmeditators. “Journal of Positive Psychology”, 7, 3.
Bailis, D.S, Single, A.N., Brais, N.J.J.R., Schellenberg, B.J.I. (2022). Going for broke: Self-compassion, risky decision-making, and differences in problem gambling severity among undergraduates. “Self and Identity”, Vol. 22, 2023, Issue 3.
Balawajder, K. (1992). Konflikty interpersonalne: analiza psychologiczna. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Barnard, L.K., Curry, J.F. (2011). Self-Compassion: Conceptualizations, Correlates, & Interventions. “Review of General Psychology”, 15, 4.
Bombik, M. (2001). Typy racjonalności. “Studia Philosophiae Christianae”, 37/1.
Breines, J.G., Chen, S. (2013). Activating the inner caregiver: The role of support-giving schemas in increasing state self-compassion. “Journal of Experimental Social Psychology”, 49.
Bronk, A. (2009). Podstawy nauk o religii. Lublin: KUL.
Brunell, A.B., Buelow, M.T. (2017). Narcissism and performance on behavioral decision-making tasks. ”Journal of Behavioral Decision Making”, 30(1).
Cameron, J.J., Granger, S. (2019). Does self-esteem have an interpersonal imprint beyond self-reports? A meta-analysis of self-esteem and objective interpersonal indicators. “Personality and Social Psychology Review”, 23(1).
Crocker, J., Park, L.E. (2004). The Costly Pursuit of Self-Esteem. “Psychological Bulletin”, 130(3).
Draskovic, M., Bauk, S., Delibasic, M. (2016). Testing the Level and Factors of Institutional Rationality in Montenegro, Serbia and Bosnia and Herzegovina, “Economics & Sociology”, No. 2.
Drucker, P.F. (1994). Menadżer skuteczny. Kraków: Nowoczesność.
Dutton, J.E., Frost, P.J., Worline, M.C., Lilius, J.M., Kanov, J. (2002). Leading in times of trauma. “Harvard Business Review”, January.
Dutton, J., Lilius, J.M., Kanov, J. (2007). The transformative potential of compassion at work [In:] Piderit, S.K., Cooperrider, D.L., Fry, R.E., eds., Handbook of transformative cooperation: New designs and dynamics (pp. 107–126). Palo Alto, CA: Stanford University Press.
Dzwonkowska, I. (2011). Współczucie wobec samego siebie (self-compassion) jako moderator wpływu samooceny globalnej na afektywne funkcjonowanie ludzi. „Psychologia Społeczna”, 1.
—— (2013). Współczucie wobec samego siebie a inne wymiary osobowości oraz emocjonalne funkcjonowanie ludzi. „Czasopismo Psychologiczne”, 19, 2.
Dzwonkowska, I., Błońska, K. (2008). Wstępna wersja polskiej adaptacji Skali Współczującej Postawy wobec Samego Siebie (Self-compassion) Kristin Neff. Unpublished data.
Dzwonkowska, I., Żak-Łykus, A. (2014). The role of Self-compassion and Self-esteem in a disposition to interpersonal aggression and emphathy. Unpublished data.
—— (2015). Self-compassion and social functioning of people – research review. “Polish Psychological Bulletin”, 46, 1.
Encyklopedia PWN. Access on the internet: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/definicja-klasyczna;3922714.html.
Frost, P.J., Dutton, J.E., Maitlis, S., Lilius, J.M., Kanov, J.M., Worline, M.C. (2006). Seeing organizations differently: Three lenses on compassion [In:] Hardy, C., Clegg, S., Lawrence, T., Nord, W., eds., Handbook of organization studies. 2nd ed. (pp. 843–866). London: Sage.
Frost, P.J., Dutton, J.E., Worline, M.C., Wilson, A. (2000). Narratives of compassion in organizations [In:] Fineman, S., ed., Emotion in organizations. 2nd ed. (p. 25–45). London: Sage.
Gawronski, B., Bodenhausen, G.V. (2006). Associative and propositional processes in evaluation: An integrative review of implicit and explicit attitude change. “Psychological Bulletin”, 132(5).
Gierczak, A., (2021). Można wybrać status quo, można ruszyć z posad bryłę świata. O przywództwie z perspektywy psychosomatycznej i kompetencyjnej dla liderów sektora publicznego. Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.
Goleman, D. (1999). Inteligencja emocjonalna w praktyce. Poznań: Media Rodzina.
Greenwald, A.G., Banaji, M.R. (1995). Utajone poznanie społeczne: postawy, wartościowanie siebie i stereotypy. „Przegląd Psychologiczny”, 38(1).
Greenwald, A.G., Farnham, S.D. (2000). Using the Implicit Association Test to measure self-esteem and self-concept. “Journal of Personality and Social Psychology”, 79.
Haus, B. (2005). Czy racjonalne działania zapewniają efektywność?. „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”, nr 1060. Efektywność – rozważania nad istotą i pomiarem.
Herbut, J. (1997). Racja [In:] Herbut, J., ed., Leksykon filozofii klasycznej. Lublin.
Jankowska-Mihułowicz, M. (2012). Metoda oceny racjonalności metodologicznej menedżerów. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, No. 260. Zarządzanie strategiczne w praktyce i teorii.
Jasiński, K. (2022). Racjonalność religii jako forma jej apologii. NURT SVD 1.
Jokiel, G. (2017). Problemy z racjonalnością w zarządzaniu projektami. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, No. 499. Nauki ekonomiczne w XXI wieku – wyzwania, dylematy, perspektywy. Ekonomia, finanse, nauki o zarządzaniu.
Juczyński, Z. (2000). Poczucie własnej skuteczności. Teoria i pomiar. „Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologica”, 4.
—— (2009). Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności [In:] Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, wyd. 2. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Kalinowski, M. (2014). Ekonomiczne meandry racjonalności. „Studia Ekonomiczne”. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, No. 180, part 1. Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej: racjonalność – efektywność – etyka. cz. 1, Problemy teoretyczne
Kaźmierczak, M. (2004). Empatia w strukturach organizacyjnych, „Roczniki Psychologiczne”, VII, 2.
Kernis, M.H., Paradise, A.W., Whitaker, D.J., Wheatman, S.R., Goldman, B.N. (2000). Master of one’s psychological domain? Not likely if one’s self-esteem is unstable. “Personality and Social Psychology Bulletin”, 26(10).
Kleszcz, R. (1998). O racjonalności. Studium epistemologicznologiczne. Łódź: UŁ.
—— (2003). O racjonalności i jej granicach. „Roczniki Filozoficzne”, No. 1.
Kłusek-Wojciszke, B. (2009). Osobowość jako determinanta wyboru stylu rozwiązywania konfliktów. „Organizacja i kierowanie. Organization and Management”, 1, 135. Warszawa: Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Kłusek, B. (2009). Kwestionariusz stylów rozwiązywania konfliktów. „Czasopismo Psychologiczne”, 15, 1/2009.
Kotlarek, P. (2014). Racjonalność w ujęciu ekonomii behawioralnej, „Studia Ekonomiczne”. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, No. 180, part 1. Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej: racjonalność – efektywność – etyka, part 1, Problemy teoretyczne.
Krzyżanowski, L. (1999). O podstawach kierowania organizacjami inaczej: paradygmaty, filozofia, dylematy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Leary, M.R., Tate, E.B., Adams, C.E., Batts Allen, A., Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: The implications of treating oneself kindly. “Journal of Personality and Social Psychology”, 92.
Lilius, J.M., Worline, M.C., Maitlis, S., Kanov, J. (2008).The Contours and Consequences of compassion at work. “Journal of Organizational Behavior”, 29(2).
Lilius, J.M., KanoV, J.,Dutton, J.E., Worline, M.C. (2011). Compassion Revealed: What we know about compassion at work (and where we need to know more). ResearchGate, January.
Lisak, A. (2016). Adam Smith – pięć razy o racjonalności w ekonomii. (Z okazji 240 rocznicy ukazania się ,,Bogactwa Narodów”), „Studia Ekonomiczne”, No. 3(90).
Lowney, Ch. (2011). Heroiczne przywództwo. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Łaguna, M. (2010). Przekonania na własny temat i aktywność celowa. Badania nad przedsiębiorczością. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Łukaszyński, J. (2002). Dwie koncepcje racjonalności współdziałań. „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne”, 7, No. 937.
Mantzios, M. (2014). Exploring the relationship between worry and impulsivity in military recruits: The role of mindfulness and self-compassion as potential mediators. “Stress and Health”, 30(5).
Markman, G.D., Baron, R.A., Balkin, D.B. (2005). Are perseverance and self-efficacy costless? Assessing entrepreneurs regretful thinking. “Journal of Organization Behavior”, 26, 1.
Martowska, K. (2012). Psychologiczne uwarunkowania kompetencji społecznych. Warszawa: Wydawnictwo: Liberi Libri.
Maruszewski, T. (1983). Analiza procesów poznawczych jednostki w świetle idealizacyjnej teorii nauki [An analysis of the cognitive processes of an individual in the light of the idealizational theory of science]. Uniwersytet Im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Seria Psychologia i Pedagogika, 57.
—— (2017). Psychologia poznania. Umysł i świat. Gdańsk: GWP.
Masiukiewicz, P. (2018). Sprawność zarządzania w ujęciu prakseologicznym. „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, No. 4.
Matczak, A., Martowska, K. (2013a). Pomiar kompetencji społecznych – prezentacja nowego narzędzia diagnostycznego. „Psychologia Jakości Życia. Psychology of Quality of Life”, 12, 1.
—— (2013b). Profil Kompetencji Społecznych PROKOS. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Matczak, A. (2001). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych KKS. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
—— (2007). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych KKS. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Morawiec, E. (2014). Wybrane filozoficzne koncepcje rozumu ludzkiego i racjonalość. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Nagody-Mrozowicz, K. (2021). Strach i przywództwo. Człowiek. Kultura. Adiutuizm. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe AWL.
—— (2023). Przywództwo zdeterminowane osobowościowo w świetle badania poczucia własnej skuteczności, „Pedagogika Katolicka”.
Najavits, L.M., Smylie, D., Johnson, K., Lung, J., Gallop, R.J., Classen, C.C. (2013). Seeking safety therapy for pathological gambling and PTSD: A pilot outcome study. “Journal of Psychoactive Drugs”, 45(1).
Neely, M.E., Schallert, D.L., Mohammed, S.S., Roberts, R.M., Chen, Y. (2009). Self-Kindness when facing stress; The role of self-compassion, goal regulation, and suport in college students’ well-being. “Motivation and Emotion”, 33.
Neff, K.D. (2003a). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. “Self and Identity”, 2.
—— (2003b). The Development and validation of a scale to measure self-compassion. “Self and Identity”, 2.
—— (2004). Self-compassion and psychological well-being. “Constructivism in the Human Sciences”, 9.
Neff, K.D., Pommier, E. (2012). The relationship between self-compassion and other-focused concern among college undergraduates, community adults, and practicing meditators. “Self and Identity”, 12, 2.
Neff, K.D., Hseih, Y., Dejitthirat, K. (2005). Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. “Self and Identity”, 4
Neff, K.D., Pisitsungkagarn, K., Hseih, Y. (2008). Self-compassion and self-construal in the United States, Thailand, and Taiwan. “Journal of Cross-Cultural Psychology”, 39.
Neff, K.D., Dahm, K.A. (in print). Self-Compassion: What it is, what it does, and how it relates to mindfulness [In:] Robinson, M., Meier, B., Ostafin, B., eds., Mindfulness and Self-Regulation. New York: Springer.
Neff, K.D., Hsieh, Y., Dejitterat, K. (2005). Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. “Self and identity”, 4.
Neff, K.D., Costigan, A.P. (2014). Self-Compassion, Wellbeing, and Happiness. “Psychologie in Osterreich”, 114-117.
Neff, K.D., Rude, S.S., Kirkpatrick, K. (2007). An examination of self-compassion in relations to positive psychological functioning and personality traits. “Journal of Research in Personality”, 41.
Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B., Wichary, Sz. (2020). Psychologia poznawcza. Warszawa: PWN.
Niemczuk, A. (2019). Practical Rationality – Its Nature and Operation. “Studia Humana”, 8(2).
Nogal, P. (2014). Racjonalność ekonomiczna w kontekście teorii użyteczności. „Studia Ekonomiczne”, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 180, cz. 1, Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej: racjonalność – efektywność – etyka. cz. 1, Problemy teoretyczne.
Pawłowski, T. (1986). Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych. Warszawa.
Phelps, C.L., Paniagua, S.M., Willcockson, I.U., Potter, J.S. (2018). The relationship between self-compassion and the risk for substance use disorder. “Drug & Alcohol Dependence”, 183 (February).
Piaseczny, J. (2005). Pułapki krótkookresowej racjonalności. „Master of Business Administration”, No. 6(77).
Pommier, E.A. (2011). The compassion scale. “Dissertation Abstracts International Section A: Humanities and Social Sciences”, 72.
Porzak, R., Sagan, M. (2013). Nadzieja i przedsiębiorczość – psychologiczne aspekty zarządzania. „Zeszyty Naukowe WSEI”, seria EKONOMIA, 6, 1.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton: Princeton University Press.
Smółka, P. (2008). Kompetencje społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
Strelau, J., Doliński, D. [ed.] (2015). Psychologia akademicka. Podręcznik. Vol. 1, 2. Gdańsk: GWP.
Stróżewski, W. (2005). Istnienie i sens. Kraków: Znak.
Squires, E.C., Sztainert, T., Gillen, N.R., Caouette, J., Wohl, M.J.A. (2012). The problem with self-forgiveness: Forgiving the self deters readiness to change among gamblers. “Journal of Gambling Studies”, 28(3).
Sztajer, S. (2009). Racjonalność religii wobec niektórych współczesnych prób jej naturalizacji [In:] Drozdowicz, Z., Melosik, Z., Sztajer, S., ed., O racjonalności w nauce i w życiu społecznym, (p. 273–289). Poznań: UAM.
Tałasiewicz, M. (1995). O pojęciu „racjonalności” (I). „Filozofia Nauki” 3(1995), 1–2.
Thomas, K.W., Kilmann, R.H. (1974), Thomas-Kilmann Conflict Mode Instrument, XICOM, Inc.
Thomas, K.W. (1992). Conflict and Conflict Management: Reflections and Update. “Journal of Organizational Behavior”, 13.
Tischner, J. (2000). Myślenie według wartości, Kraków: Znak.
Wei, M., Liao, K., Ku, T., Shaffer, P.A. (2011). Attachment, self-compassion, empathy, and subjective well-being among college students and community adults. “Journal of Personality”, 79.
Wispe, L. (1991). The psychology of sympathy. New York: Plenum.
Wohl, M.J.A., Salmon, M.M., Hollingshead, S.J., Lidstone, S.K., Tabri, N. et al. (2017). The dark side of self-forgiveness: Forgiving the self can impede change for ongoing, harmful behavior [In:] Woodyatt, L., ed., Handbook of the psychology of self-forgiveness (p. 147–159). Berlin: Springer.
Wojewoda, M. (2010). Pluralizm aksjologiczny i jego implikacje we współczesnej filozofii religii. Katowice: UŚ.
Yarnell, L.M., Neff, K.D. (2013). Self-compassion, interpersonal conflict resolutions, and well-being, Self and Identity. 2:2, 146-159.
Życiński, J. (1983). Rodzaje i warunki racjonalności poznawczej. „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce”, No. 5.
—— (1985). Teizm i filozofia analityczna, t. 1. Kraków: Znak.